اسلام آباد – پهرين آگسٽ (اي پي پي) وزيراعظم عمران خان جي جيو اڪنامڪ ويزن کي پرامن افغان ذريعي وچ ايشيا ۾ فروغ ملي رهيو آهي. پاڪ??تا?? وچ ايشيا جي م??ڪن سان معاشي رابطا قائم ڪرڻ ذريعي ترقي جا نوان هدف مقرر ڪري رهيو آهي ۽ پرامن افغان??تا?? ذريعي علائقائي خوشحالي جي رستي تي گامزن آهي. وزيراعظم عمران خان جي جيو اسٽريٽجڪ کان جيو اڪنامڪ پاليسين جي ويزن جي تبديلي جي نتيجي ۾ پاڪ??تا?? ترقي جي رستي تي گامزن آهي جنهن جي نتيجي ۾ علائقائي رابطن جي فروغ ۽ ترقي ۽ خوشحالي جي سمورن موقعن مان فائدو ??نيو پيو وڃي. وفاقي حڪومت ازبڪ??تا??، تاجڪ??تا??، ترڪمان??تا??، قزغ??تا?? ۽ قزاق??تا?? جهڙن 5 لينڊ لاڪ ملڪن سان علائقائي رابطن جي فروغ تي خاص ڌيان ڏئي رهي آهي جنهن جي ڪري ويجهي مستقبل ۾ وڏي معاشي تبديلي نظر ايندي جڏهن ته ترقي جو اهو سفر پرامن افغان??تا?? سان واڳيل آهي ڇو ته خوشحالي جي ان ويزن مان حقيقي فائدو افغان??تا?? ۾ امن امان سان ڳنڍيل آهي. وزيراعظم عمران خان مختلف موقعن تي ان ڳالهه کي اجاگر ڪي?? آهي ته پاڪ??تا?? پنهنجي بهترين مفاد جي لاءِ افغان??تا?? ۾ امن امان جي حوالي سان سڀ کان وڌيڪ دلچسپي رکندڙ ملڪ آهي. پاڪ??تا??، افغان??تا?? ۾ امن امان جو خواهشمند آهي ڇو ته پاڪ??تا?? جي معاشي حڪمت عملي ان تي دارومدار ڪري ٿي. وزيراعظم تازو ئي پاڪ??تا?? جو دورو ڪندڙ افغان صحافين جي وفدن سان ڳالهائيندي چيو ته هڪ پرامن افغان??تا?? پاڪ??تا?? جي وچ ايشيائي م??ڪن سان واپار جي فروغ لاءِ اهم آهي ۽ ان سان افغان??تا?? پاڪ??تا?? ۾ گوادر جي بندرگاهه مان پڻ فائدو ??ڻي سگهي ٿو. هن چيو ته 2 فيبروري 2021ع تي پاڪ??تا??، ازبڪ??تا?? ۽ افغان??تا?? ڪابل جي رستي مزار شريف کان پشاور 573 ڪلوميٽر ڊگهي روٽ جي تعمير تي پڻ اتفاق ڪي??. ان منصوبي تي لاڳت جو ڪاٿو 5 ارب ڊالر آهي جنهن جي مڪمل ٿيڻ سان ازبڪ??تا?? جي لاءِ پاڪ??تا??ي ۽ بحيره عرب جي بندرگاهن تائين پهچ آسان ٿيندي ۽ افغان??تا?? به وچ ايشيائي معاشي نظام سان ڳنڍجي ويندو. نئين ڪوريڊورز جي تعمير سان علائقائي رابطن ۾ بهتري کانسواءِ 20 ملين ٽن ڪارگو جي سالياني پهچ پڻ ڪري سگهبي. وزيراعظم عمران خان ۽ ازبڪ صدر شوڪت مرزايوف 14 اپريل 2021ع تي هڪ ورچوئل ميٽنگ دوران ترميز، مزار شريف، ڪابل، پشاور، ريلوي لائين جي تعمير جي پڻ حمايت ڪئي هئي ۽ ان قدم سان وچ ايشيا جي م??ڪن جي پاڪ??تا?? جي ڪراچي، گوادر ۽ پورٽ قاسم جي بندرگاهن ذريعي بحيره عرب تائين پهچ وڌائي سگهجي ٿي، جولاءِ ۾ پنهنجي تازي ازبڪ??تا?? جي دوري جي م??قعي تي عمران خان چيو ته گڏيل رابطن ۾ اضافي جي اهليت جي بنياد تي پاڪ??تا?? علائقائي م??ڪن سان واپاري لاڳاپن جي فروغ کي بنيادي اهميت ڏي ٿو. هن ٽرانس افغان ريلوي پراجيڪٽ کي پاڪ??تا?? ۽ ازبڪ??تا?? جي لاءِ انتهائي اهم منصوبو قرار ڏنو ۽ چيو ته منصوبي جي مڪمل ٿيڻ سان پاڪ??تا?? جي چ ايشيا جي وڏي م??ڪ ازبڪ??تا?? سميت ٻين رياستن سان معاشي ۽ واپاري رابطن ۾ اضافو ٿيندو. هن چيو ته علائقائي رابطن ۾ اضافي سان وچ ايشيا جا ملڪ سي پيڪ منصوبي مان پڻ فائدو ??ڻي سگهندا ۽ ٽرانسپورٽ، فائبر آپٽڪس ڪيبل، انرجي پائيپ لائينز ۽ خصوصي اقتصادي زونز ۾ سيڙپڪاري جي م??صوبن مان فائدو ??ڻي سگهن ٿا. تاشقند ۾ سينٽرل اينڊ سائوٿ ايشيا سمٽ، موقعا ۽ مسئلا جي م??ضوع تي م??عقد ڪانفرنس ۾ شريڪ اڳواڻن کي خطاب ڪندي جولاءِ ۾ وزيراعظم عمران خان افغان صورتحال تي ڳالهه ٻولهه ڪئي ۽ هن چيو ته گڏيل مفاد جي لاءِ پاڪ??تا?? پاڙيسري م??ڪ افغان??تا?? ۾ سياسي حل جو خواهشمند آهي. هن چيو ته افغان??تا?? ۾ امن امان سان پاڪ??تا??، ازبڪ??تا?? ۽ وچ ايشيا جي ٻين ملڪن جي رابطن کي وڌائي سگهجي ٿو. اطلاعات ۽ نشريات واري وفاقي وزير چوڌري فواد حسين پڻ افغان??تا?? ۾ پائيدار امن امان کي علائقائي رابطن جي لاءِ اهم قرار ڏنو. هن چيو ته پاڪ??تا?? افغان??تا?? ۾ پائيدار امن جو خواهشمند اهي ۽ ان حوالي سان سموريون ممڪن ڪوششون ڪي??ن پيون وڃن. تاشقند ۾ ڳالهائيندي هن چيو ته علائقائي رابطا وڌڻ سان پوري خطي جي ترقي ۽ خوشحالي ۾ مدد ملندي. تاشقند ۾ وزيراعظم عمران خان ۽ ازبڪ صدر جي جولاءِ ۾ ٿيندڙ ملاقات کانپوءِ ڳالهائيندي هن چيو ته ٻنهي اڳواڻن گوادر کان تاشقند ٽرين سروس جڏهن ته ڪراچي کان تاشقند ٽرڪ سروس شروع ڪرڻ جي خواهش جو اظهار ڪي??. واپار واري صلاحڪار عبدالرزاق دائود چيو ته پاڪ??تا?? پاڙيسري م??ڪ افغان??تا?? ۽ وچ ايشيا جي م??ڪن سان واپار وڌائڻ چاهي ٿو جنهن جو مقصد وڏين طاقتن کانسواءِ گڏيل واپار جو تنوع آهي. افغان??تا?? مان آمريڪي فوج جي واپسي افغان??تا?? جي ترقي جو پيغام آهي ۽ ان سان پاڪ??تا?? کي م??قعو مليو آهي ته هو پنهنجي پاڙيسري م??ڪن ڏکڻ ۽ وچ ايشيا جي م??ڪن سان واپاري لاڳاپن کي مستحڪم ڪري. پاڪ??تا?? وچ ايشيا جي م??ڊين ۽ واپار جي م??قعن مان فائدو ??ڻڻ چاهي ٿو ۽ پنهنجي صنعتي ترقي جي هدفن جي لاءِ انهن رياستن ۾ دستياب توانائي جي وسيلن مان فائدو ??ڻڻ چاهي ٿو. پاڪ??تا?? افغان??تا?? ۾ سياسي حل تي پڪو يقين رکي ٿو جيڪو ترقي جي سفر جو ضامن ٿي سگهي ٿو. عالمي معاملن جي ماهرن چيو آهي ته ڏکڻ ۽ وچ ايشيا جي رابطن سان ڪيترن ئي م??ڪن کي فائدو ٿيندو. ڪابل جي رستي مزار شريف کان پشاور ريلوي لائين سان اتر ۽ ڏکڻ روس جي سفر ۾ 600 ڪلوميٽر گهٽتائي ٿيندي. اهڙي طرح سفر ۾ گهٽتائي جي نتيجي ۾ ڏکڻ ايشيا ۽ اوڀر آفريقا جي م??ڪن سان چين جي واپار ۾ سهولت ٿيندي ۽ شپنگ جي وقت ۾ نمايان گهٽتائي ٿيندي. 15 جولاءِ 2021ع تي پاڪ??تا??، ازبڪ??تا??، افغان??تا?? ۽ آمريڪا ان تي اصولي اتفاق ڪندي اعلان ڪي?? هو ته علائقائي رابطن جي واڌاري لاءِ گهڻ ملڪي سفارتي پليٽ فارم قائم ڪي?? ويندو جنهن سان علائقائي رابطن ۾ اضافي جي حڪمت عملي کي مستحڪم ڪري سگهبو. امن امان ۽ علائقائي رابطن ۾ اضافو جيو اڪنامڪ حڪمت عملي جو اهم عنصر آهي. ماهرن ان يقين جو اظهار ڪي?? آهي ته ڏکڻ ايشيا جو ملڪ پاڪ??تا?? وچ ايشيائي م??ڪن کانسواءِ ٻين ملڪن سان گڏيل رابطن جي فروغ لاءِ تيزي سان ٺوس ۽ متنوع قدم کڻي رهيو آهي.
.jpg)
.jpg)
